top of page

Maatjes met andere dieren

Varkens zijn sociale maar ook territoriale dieren.

 

Dat maakt het samenvoegen van varkens of het laten wennen aan andere dieren soms een lastig en heftig proces.

 

Varkens zijn gelukkiger samen. In sommige gevallen, waarbij het varken jaren gewend is alleen te zijn, geldt dat het varken niet meer wil of kan wennen aan een ander varken. Maar dit zijn uitzonderingen die de regel bevestigen: een varken is een groepsdier

Matching

Als je in een later stadium een varken wilt toevoegen dan is het van belang dat je dit direct goed aanpakt. Een niet goed geregisseerde kennismaking maakt het alleen maar lastiger en heftiger. Bereid je voor op een rangorde-”gevecht”.
 

Tips voor matching:

 

  • geef het nieuwe varken de kans om te wennen in een afgeschermde omgeving
     

  • geef na een dag of twee het bekende varken de kans om contact te zoeken via een goede afrastering, dit geeft je een indicatie van de opstelling van beide varkens. Typisch gedrag is de hanekam omhoog, scheef gaan staan ten opzichte van het andere varken en zich groot maken. Happen in neuzen kan ook voorkomen. Allemaal logisch territoriaal gedrag waar je wel van kunt schrikken maar wat vanuit het varken bekeken heel natuurlijk gedrag is
     

  • na een week of twee merk je dat het territoriale gedrag er wellicht nog is maar dat het zal afnemen in intensiteit
     

  • dit is het moment waarop je de varkens bij elkaar gaat zetten. Idealiter doe je dat op neutraal terrein (wat niet toegeëigend is door een van de varkens) maar praktisch gezien is dat vaak lastig te realiseren. Kies er dan voor om een kamer of plek in te richten waar allebei de varkens niet dagelijks zitten. Een schuur kan ook
     

  • kies het liefst een moment aan het einde van de middag, zodat je gebruik kunt maken van de routine van de varkens, varkens stoppen met vechten als de zon ondergaat en zelfs varkens die elkaar overdag het leven nastaan gaan samen ‘op stok’ en slapen samen
     

  • als je de varkens bij elkaar zet, wees dan voorbereid. Geef ze tenminste een half uur tot een uur om samen uit te maken wie de baas is. Wees voorbereid op charges, hoofdzwaaien en lelijkheid. Eventueel kun je de oren insmeren met vaseline om ervoor te zorgen dat als ze happen ze niet een oor vastpakken en schade berokkenen. Zorg er ook voor dat je een houten of plastic plaat hebt wat je bij extreme gevechten tussen de varkens kunt plaatsen om ze uit elkaar te halen
     

  • en dan komt het moeilijke deel; accepteren dat je een half uur de varkens de kans geeft hun territoriale gedrag te botvieren
     

  • na het eerste half uur vermindert dit gedrag en na een uur zullen ze een soort van verstandhouding hebben gecreëerd. Dat betekent niet dat er geen charges meer zullen zijn, maar de eerste tekenen van acceptatie zullen zichtbaar zijn
     

  • zorg ervoor dat je geen partij wordt. Het varken wat de rangorde-slag verliest zal proberen om bij je te schuilen, gebruik te maken van jouw positie. Hoe moeilijk ook, weersta de neiging om dit “zielige” varken te helpen. Als je dit proces verstoort moeten ze weer van voren af gaan beginnen. Een van de varkens zal zich moeten onderwerpen aan de ander. Als dat eenmaal gebeurt heb je het ergste gehad
     

  • als je dit proces kunt volhouden dan zul je zien dat binnen een aantal dagen (24-48 uur) de varkens hun rangorde vestigen. Dan wordt de ruzie minder. En verandert het gedrag van vechten en charges naar de dominantere die de onderdanige opzij jaagt (move the pig principe). Als het andere varken het juiste gedrag vertoont (opzij gaan, onderwerping) zal er niet meer worden gevochten
     

  • Als de varkens in staat zijn om binnen een half uur tot een uur een stuk rustiger zich tot elkaar te verhouden kun je ervoor kiezen ze langer bij elkaar te houden. Hoe eerder ze de vlieguren samen hebben gemaakt hoe sneller de rust weerkeert. Als je ziet dat een van de varkens uitgeput raakt en de andere niet dimt, dan haal je ze op een rustig moment (!) uit elkaar en herhaal je het de dag erna, wel met de verlenging
     

  • Soms lukt het om de varkens de kennismaking te laten doen en hoef je ze niet meer uit elkaar te halen, soms duurt het een aantal dagen. Dit is ook afhankelijk van hoe dicht de varkens in dominant karakter bij elkaar zitten, oftewel hoe sneller de onderdanige bereid is zich te onderwerpen hoe korter dit proces duurt. Ook de leeftijd van de varkens telt mee. Een big zich enerzijds sneller onderwerpen, maar zal ook eerder uitgeput raken. Daarnaast telt nog hoe lang het bekende varken al alleen zit en geen contact met soortgenoten heeft gehad. Richtlijn is hoe langer alleen, hoe langer dit proces van gewenning duurt
     

  • Onthoud dat de varkens hier doorheen moeten en dat ze als ze eenmaal de rangorde hebben gevestigd ze maatjes voor het leven zijn
     

  • Kijk goed en volg je gevoel met deze tips in je achterhoofd.

 

Andere dieren

Het is bekend dat varkens met andere dieren minder territoriaal gedrag tonen, maar ook een minder diepe band opbouwen. Varianten van het territoriaal gedrag kunnen ook voorkomen bij honden en katten, maar veel minder sterk. Hierbij telt ook het feit dat zowel honden als katten jagers zijn. Zij werken gewoon anders dan prooidieren. Het is een andere taal die zij spreken. Het gemoedelijk naast elkaar leven in huis of tuin, is eigenlijk de best mogelijke uitkomst van varkens met andere (huis)dieren. Er zijn voorbeelden van varkens die een sterke band opbouwen met een hond, vrijwel altijd in afwezigheid van een ander varken (“second-best”). Maar nooit mag uit het oog verloren worden dat het bij elkaar plaatsen van prooidieren en jagers alleen onder toezicht mag. Helaas zijn er veel ervaringen waarbij het al tijden goed lijkt te gaan tussen hond en varken en er toch een moment komt waarop het varken gebeten wordt. Meestal als er eten in het spel is.

 

Varkens kunnen buiten goed gehouden worden met andere dieren, ook al blijft het opletten geblazen met dieren die van hetzelfde voedsel houden. Kippen bijvoorbeeld pikken graag letterlijk een graantje mee van het varkensvoer en soms accepteert het varken dit niet. Dan kan het gebeuren dat je alleen nog wat veertjes terugvindt van de kip. Koeien, ezels, alpaca’s gaan over het algemeen goed. Paarden hebben een aangeboren afkeer van varkens. De meeste paarden zijn als de dood voor varkens, ook dit zal enige tijd en gewenning kosten. Hier geldt ook weer geef het de tijd en geef ze de kans.

bottom of page